CHƯƠNG 16 - SÁCH CÁC VUA 1

¹ Có lời Ðức Chúa phán với ông Giê-hu, con ông Kha-na-ni, chống lại vua Ba-sa, rằng: ² "Từ bụi đất Ta đã kéo ngươi lên và đặt ngươi làm thủ lãnh Ít-ra-en dân Ta, nhưng ngươi đã đi theo con đường của Gia-róp-am, và đã lôi kéo Ít-ra-en dân Ta phạm tội, mà chọc giận Ta,

vì thế ³ này Ta sẽ quét sạch hậu duệ của Ba-sa và con cháu nhà nó, Ta sẽ làm cho nhà ngươi nên như nhà của Gia-róp-am, con của Nơ-vát. ⁴ Kẻ nào thuộc về Ba-sa mà chết trong thành thì sẽ bị chó ăn thịt, người chết ngoài đồng sẽ bị chim trời rỉa thây."

⁵ Các truyện còn lại về vua Ba-sa, và mọi việc làm, và các chiến công của vua, đã chẳng được ghi chép trong sách Sử biên niên các vua Ít-ra-en đó sao? ⁶ Vua Ba-sa nằm xuống với tổ tiên và được chôn cất tại Tia-xa. Con vua là Ê-la lên ngôi kế vị.

⁷ Lại có lời Ðức Chúa dùng ngôn sứ Giê-hu, con ông Kha-na-ni, mà phán để chống vua Ba-sa và dòng họ: vì tất cả điều dữ vua đã làm trái mắt Ðức Chúa mà chọc giận Người, vì các việc vua đã làm chẳng hơn gì nhà Gia-róp-am, và vì vua đã tiêu diệt nhà ấy.

 Triều đại vua Ê-la tại Ít-ra-en (886-885)

⁸ Năm hai mươi sáu triều A-xa, vua Giu-đa, Ê-la, con vua Ba-sa lên ngôi làm vua Ít-ra-en. Vua trị vì tại Tia-xa hai năm. ⁹ Dim-ri, bầy tôi của vua, chỉ huy phân nửa chiến xa, đã âm mưu chống lại vua. Khi vua uống rượu say ở Tia-xa, tại nhà ông Ác-xa, quản đốc hoàng cung tại Tia-xa, ¹⁰ thì Dim-ri đi vào hạ sát vua, năm hai mươi bảy triều A-xa, vua Giu-đa, rồi lên làm vua thế vị. ¹¹ Lên ngôi rồi, vua liền hạ sát tất cả nhà vua Ba-sa không để sót một đàn ông con trai, thân thích hay bạn bè nào. ¹² Vua Dim-ri tiêu diệt hết dòng họ nhà vua Ba-sa, đúng như lời Ðức Chúa dùng ngôn sứ Giê-hu mà phán để chống lại vua Ba-sa, ¹³ bởi tất cả các tội của Ba-sa và các tội của Ê-la con vua, các tội họ đã phạm và đã lôi kéo Ít-ra-en phạm theo mà chọc giận Ðức Chúa, Thiên Chúa của Ít-ra-en, vì các ngẫu tượng của họ.

¹⁴ Các truyện còn lại về vua Ê-la và mọi việc vua làm đã chẳng được ghi chép trong sách Sử biên niên các vua Ít-ra-en đó sao?

 Triều đại vua Dim-ri tại Ít-ra-en (885)

¹⁵ Năm hai mươi bảy triều A-xa, vua Giu-đa, Dim-ri lên làm vua trị vì tại Tia-xa được bảy ngày. Bấy giờ dân đang bao vây Ghíp-bơ-thôn, thuộc Phi-li-tinh. ¹⁶ Ðang khi bao vây và nghe biết ông Dim-ri mưu phản, hơn nữa đã giết cả vua, thì dân liền tôn ông Om-ri, tổng chỉ huy quân đội Ít-ra-en, lúc bấy giờ đang ở trong doanh trại, lên làm vua. ¹⁷ Ông Om-ri cùng toàn thể Ít-ra-en từ Ghíp-bơ-thôn kéo lên bao vây Tia-xa. ¹⁸ Khi vua Dim-ri thấy thành đã bị chiếm, thì rút vào vọng lâu của hoàng cung, rồi nổi lửa đốt hoàng cung, tự thiêu, và vua đã chết, ¹⁹ vì các tội vua đã phạm là làm điều dữ trái mắt Ðức Chúa và đi theo con đường vua Gia-róp-am, và vì tội vua này đã phạm và lôi kéo Ít-ra-en phạm theo.

²⁰ Các truyện còn lại về vua Dim-ri và cuộc nổi loạn của vua đã được ghi chép trong sách Sử biên niên các vua Ít-ra-en.

²¹ Bấy giờ dân Ít-ra-en chia làm hai phe: một phe theo Típ-ni, con ông Ghi-nát, tôn ông lên làm vua; còn phe kia thì theo Om-ri. ²² Phe theo Om-ri mạnh hơn phe theo Típ-ni, con ông Ghi-nát. Ông Típ-ni đã chết và ông Om-ri lên làm vua.

 Triều đại Om-ri tại Ít-ra-en (885-874)

²³ Năm ba mươi mốt triều A-xa, vua Giu-đa, Om-ri lên làm vua Ít-ra-en, trị vì mười hai năm. Vua trị vì tại Tia-xa sáu năm. ²⁴ Vua mua vùng núi Sa-ma-ri của ông Se-me với giá sáu mươi ký bạc, rồi kiến thiết và đặt tên thành đã xây là Sa-ma-ri, theo tên người chủ của núi là Se-me. ²⁵ Vua Om-ri làm điều dữ trái mắt Ðức Chúa và còn ăn ở tệ hơn tất cả các tiên đế. ²⁶ Vua đi theo mọi đường lối của vua Gia-róp-am, con ông Nơ-vát, phạm các tội vua ấy đã phạm và lôi kéo Ít-ra-en phạm theo, mà chọc giận Ðức Chúa, Thiên Chúa của Ít-ra-en, vì các ngẫu tượng.

²⁷ Các truyện còn lại về vua Om-ri, các việc vua làm, các chiến công của vua đều được ghi chép trong sách Sử biên niên các vua Ít-ra-en. ²⁸ Vua Om-ri nằm xuống với tổ tiên và được chôn cất tại Sa-ma-ri. Con vua là A-kháp lên ngôi kế vị.

 Dẫn vào triều đại vua A-kháp (874-853)

²⁹ Năm ba mươi tám triều A-xa, vua Giu-đa, A-kháp, con vua Om-ri, lên làm vua Ít-ra-en. Vua A-kháp, con vua Om-ri, làm vua cai trị Ít-ra-en tại Sa-ma-ri hai mươi hai năm. ³⁰ Vua A-kháp, con vua Om-ri, đã làm điều dữ trái mắt Ðức Chúa, hơn tất cả các tiên đế. ³¹ Vua không chỉ phạm những tội như vua Gia-róp-am, con ông Nơ-vát, nhưng đã cưới công chúa I-de-ven, ái nữ của Ét-ba-an, vua Xi-đôn, lại còn đi làm tôi thần Ba-an và sụp lạy nó. ³² Vua lập một bàn thờ để kính Ba-an trong đền thờ vua đã xây cất tại Sa-ma-ri. ³³ Vua A-kháp làm cả trụ thần, và như thế lại càng chọc giận Ðức Chúa, Thiên Chúa của Ít-ra-en, hơn tất cả các vua Ít-ra-en trước. ³⁴ Trong thời vua, ông Khi-ên, người Bết Ên, xây cất lại Giê-ri-khô, nhưng ông đã phải mất người con đầu lòng là A-vi-ram, khi đặt nền, và mất đứa con út là Xơ-gúp, khi dựng cửa, như lời Ðức Chúa đã dùng ông Giô-suê, con ông Nun, mà phán.

CHIA SẺ

Bất kể khi nào các vua hay tư tế đưa người ta vào con đường tội lỗi, Thiên Chúa lại sai các ngôn sứ trung thành đến để cảnh báo họ và kêu gọi họ quay lại với việc thờ phượng Thiên Chúa đích thật. Giê-hu là một ngôn sứ như vậy; ông đã không sợ hãi để trao sứ điệp của Thiên Chúa về việc chống lại nhà vua tội lỗi Ba-sa. Liệu bạn có dám sẵn sàng đứng lên chống lại sự dữ, hay bạn chỉ bị lôi cuốn về với đám đông ?

Ba-sa đã bước theo con đường tội lỗi của Gia-róp-am, vì thế ông sẽ chịu xét xử như Gia-róp-am đã trải qua (1 V 14:7-11). Thiên Chúa đã dùng Dim-ri để hoàn tất lời Ngài chống lại Ba-sa. Nếu chúng ta không lưu tâm đến lời Thiên Chúa dạy, chúng ta sẽ phải chịu đau khổ vì sự trừng phạt của Ngài.

Triều đại của vua Dim-ri rất ngắn. Dim-ri đã tự tử thay vì để rơi vào tay của Om-ri và tay chân của ông. Om-ri, cũng đã chọn theo đường lối bất tuân Thiên Chúa và “đã làm những điều dữ trái mắt Đức Chúa và còn ăn ở tệ bạc hơn tất cả các tiên đế” (c.25). Và một trong những sự dữ nhất mà ông đã làm là để cho con ông là vua A-kháp lên cai trị Ít-ra-en.

A-kháp đã cưới công chúa ngoại đạo, đã thờ phượng một ngẫu tượng, và chọc giận Thiên Chúa. Ông đã làm cho việc thờ thần Ba-an trở nên một tôn giáo phổ biến trong Ít-ra-en. Ba-an là thần bão tố của người Ca-na-an, và việc thờ thần Ba-an trở nên hấp dẫn đối với một quốc gia phụ thuộc rất nhiều vào mưa. Bên cạnh đó, những nghi thức này bao hàm cả điếm đền thờ, điều này làm thỏa mãn cho những đam mê của dân chúng.

Trong chương mười sáu này cho thấy tội lỗi của cả một quốc gia. Các vị vua trong chương này đều là những người có một đời sống thiêng liêng te liệt, và hậu quả là dân chúng đi theo đường lối những người lãnh đạo của họ, đi vào nơi ô uế của tội. Hành vi của họ bất chính đến mức làm cho Thiên Chúa giận. Tuy nhiên, Chúa vẫn để cho mọi người thời bấy giờ một gương mẫu về đời sống thuộc về Chúa. Lời cầu nguyện của ông có thể làm cho chúng ta khó hiểu: ông cầu xin Thiên Chúa gửi đến cơn hạn hán trên đất đai, với hy vọng chấm dứt cơn hạn hán của đời sống thiêng liêng. Liệu những “cơn hạn” bên ngoài đã giúp ích gì cho đời sống thiêng liêng của bạn? Biến cố dịch hạch hiện nay có giúp bạn khám phá điều gì mà Thiên Chúa muốn nói cho thế giới?