CHƯƠNG 03 - TÔ-BI-A

¹ Bấy giờ, lòng tôi tràn ngập ưu phiền; tôi rên la kêu khóc và bắt đầu thở than cầu nguyện:

² "Lạy Chúa, Ngài là Ðấng công chính,

mọi việc Ngài làm đều chính trực,

tất cả đường lối Ngài đều là từ bi và chân thật;

chính Ngài xét xử thế gian.

3 Và giờ đây, lạy Chúa, xin Ngài nhớ đến con,

xin đoái nhìn và chớ phạt con vì những tội con đã phạm

và những điều ngu muội của con cũng như của cha ông con.

Các ngài đã đắc tội trước Thánh Nhan

⁴ và bất tuân mệnh lệnh của Ngài.

Ngài đã để chúng con bị cướp phá, phải tù đày và chết chóc,

nên trò cười, đề tài châm biếm và bia nhục mạ

cho mọi dân tộc, nơi chúng con đã bị Ngài phân tán.

⁵ Vâng, các phán quyết của Ngài thì nhiều và chân thật;

Ngài đối xử như thế với con vì tội lỗi con,

bởi chúng con đã không thi hành mệnh lệnh Ngài

và đã chẳng sống theo chân lý trước nhan Ngài.

⁶ Và nay, xin Ngài đối xử với con theo sở thích của Ngài,

xin truyền rút sinh khí ra khỏi con,

để con biến khỏi mặt đất và trở thành bụi đất.

Quả thật, đối với con, chết còn hơn sống,

vì con đã nghe những lời nhục mạ dối gian

khiến con phải buồn phiền quá đỗi.

Lạy Chúa, xin truyền lệnh cho con được giải thoát

khỏi số kiếp gian khổ này.

Xin để con ra đi vào cõi đời đời.

Lạy Chúa, xin đừng ngoảnh mặt không nhìn con.

Quả thật, đối với con, thà chết còn hơn là suốt đời

phải nhìn thấy bao nhiêu gian khổ,

và phải nghe những lời nhục mạ."



Và giờ đây, lạy Chúa, xin Ngài nhớ đến con

 Cô Xa-ra

⁷ Cũng trong ngày hôm ấy, ở Éc-ba-tan xứ Mê-đi, cô Xa-ra, con gái ông Ra-gu-ên, đã nghe một trong những người tớ gái của cha cô nói lời nhục mạ. ⁸ Số là cô đã được gả cho bảy người chồng, nhưng họ đã bị ác quỷ Át-mô-đai-ô giết chết trước khi ăn ở với cô theo tục lệ vợ chồng. Người tớ gái nói: "Chính cô là kẻ sát phu! Coi đó, cô đã có bảy đời chồng mà chẳng được mang tên ông nào! ⁹ Tại sao chỉ vì mấy người chồng của cô đã chết mà cô lại đánh đập chúng tôi? Thôi, đi với mấy ông ấy cho rồi, và đừng bao giờ chúng tôi thấy cô có con cái gì hết!" ¹⁰ Vậy ngày hôm ấy, lòng cô Xa-ra ưu phiền và cô kêu khóc. Rồi lên lầu trên ở nhà cha cô, cô định thắt cổ tự tử. Nhưng nghĩ lại, cô tự nhủ: "Sẽ không bao giờ người ta nhục mạ được cha tôi và nói với người: "Ông chỉ có một cô con gái yêu quý, thế mà vì bạc phận, cô đã thắt cổ tự tử! Như vậy, tôi sẽ làm cho tuổi già của cha tôi phải buồn phiền đi xuống âm phủ. Nên tốt hơn là tôi đừng thắt cổ tự tử, mà phải cầu xin Chúa cho tôi chết đi, để đời tôi không còn phải nghe những lời nhục mạ nữa." ¹¹ Ngay lúc ấy, cô dang hai tay về phía cửa sổ, cầu nguyện rằng:

"Chúc tụng Chúa, lạy Thiên Chúa từ nhân!

Chúc tụng danh Chúa đến muôn đời,

và mọi công trình của Chúa

phải chúc tụng Ngài muôn muôn thuở.

¹² Giờ đây, mặt con hướng về Chúa, mắt con nhìn lên Ngài.

¹³ Xin Chúa phán, thì con sẽ được biến khỏi mặt đất

và không còn phải nghe những lời nhục mạ nữa.

¹⁴ Lạy Chúa Tể, Ngài biết con trong sạch,

không hề vương ô uế của đàn ông;

¹⁵ con đã không làm ô danh chính mình

cũng không làm ô danh cha con trên đất khách lưu đày.

Con là con một của cha con,

và người đâu có con nào khác để thừa kế;

người cũng không có anh em cận thân,

không còn ai trong họ hàng,

để con phải giữ thân làm vợ người ấy.

Con đã mất cả bảy người chồng,

vậy con còn sống nữa làm chi?

Nếu Chúa không ưng làm cho con chết,

thì lạy Chúa, xin đoái nghe con kể lể nỗi nhục nhằn."

¹⁶ Ngay lúc ấy, lời cầu xin của hai người là Tô-bít và Xa-ra đã được đoái nghe trước nhan vinh hiển của Thiên Chúa. ¹⁷ Và thiên sứ Ra-pha-en được sai đến chữa lành cho cả hai. Ông Tô-bít thì được khỏi các vết sẹo trắng ở mắt, để ông được ngắm nhìn tận mắt ánh sáng của Thiên Chúa; còn cô Xa-ra, con gái ông Ra-gu-ên, thì được kết duyên với cậu Tô-bi-a, con trai ông Tô-bít, và được thoát khỏi tay ác quỷ Át-mô-đai-ô. Quả vậy, trong tất cả những người muốn lấy Xa-ra, Tô-bi-a có quyền ưu tiên. Cùng lúc ấy, ông Tô-bít từ ngoài sân trở vào nhà, còn Xa-ra, con gái ông Ra-gu-ên, thì từ lầu trên đi xuống.

 

CHIA SẺ

          Lời cầu nguyện của Tô-bít (3:1-6). Trong sự tuyệt vọng của mình, Tô-bít thốt lên một lời cầu nguyện, lần đầu tiên trong sáu lời cầu nguyện chính thức trong cuốn sách này. Tô-bít có hai điều kiến nghị: (1) ông xin Chúa, trong công lý của Ngài, tha thứ và để ông chịu trách nhiệm về những việc làm sai trái của mình, bao gồm cả những tội vô ý (3:3-5); và (2) ông cầu xin Chúa cho ông chết như một cách để ông được giải thoát khỏi sự đau khổ của chính mình và khỏi phải trở thành mục tiêu của sự chế giễu xã hội (3: 6). Khi cầu xin sự tha thứ Tô-bít cũng thừa nhận Israel không vâng lời Thiên Chúa và cần được ân xá. Theo cách này, văn bản trình bày Tô-bít như một hình ảnh tiêu biểu của người Do thái với những thăng trầm đang xảy ra trong bối cảnh xã hội thời bấy giờ.

Lời cầu nguyện của Sarah (3: 7-15). Khung cảnh chuyển từ tình trạng khó khăn của Tô-bít sống ở Ni-ni-vê sang một người Do Thái ngoan đạo khác, một phụ nữ trẻ tên Sara sống ở Éc-ba-tan thuộc xứ Mê-đi. Giống như Tô-bít, cô cũng cầu xin Chúa hãy để cô chết (3:13), vì cô là mục tiêu của sự trách móc (3: 7,15). Tuy nhiên, không giống như Tô-bít, cô nói lên sự vô tội của mình và không yêu cầu sự tha thứ. Cô đưa ra lý do cuối cùng rằng tốt nhất là không chết vì sau đó cô sẽ làm mất lòng cha mình khi không có người thừa kế (3:15). Sau này chúng ta sẽ biết rằng nguyên nhân khiến những người đàn ông tử vong là do quỷ dữ (xem 3:17).

Thiên thần Ra-pha-en được sai đến để giúp Tô-bít và Sarah (3: 16-17). Trong phần này, người kể chuyện cung cấp cho đọc giả hầu hết cốt truyện. Người đọc được thông báo trước rằng quỷ Át-mô-đai-ô nằm đằng sau cái chết của những người chồng của Sarah, và giờ đây họ biết rằng con trai Tô-bít là Tô-bi-a sẽ đóng vai trò quan trọng trong câu chuyện và trở thành chồng của Sarah. Tuy nhiên, vẫn còn một số chi tiết chưa được tiết lộ: như người trợ giúp chính của Tobiah, trong câu chuyện được xác định là Ra-pha-en, đôi mắt mù Tô-bít được sẽ được chữa khỏi và Sarah sẽ được giải thoát khỏi yêu quái.

            Đâu là cách mà bạn vẫn cầu nguyện đặc biệt khi gặp những thử thách lớn lao nhưng bạn vẫn không cảm thấy mình phải đáng bị như vậy? Những thiên thần mà Chúa vẫn gửi đến để đồng hành với bạn trong những thời khắc như vậy, bạn có nhớ tên họ là gì?