CHƯƠNG 13 - MA-CA-BÊ 2

Cuộc chinh phạt của vua An-ti-ô-khô và tướng Ly-xi-a.
Ông Mê-nê-la-ô bị tử hình.

¹ Năm một trăm bốn mươi chín, ông Giu-đa và những người theo ông nghe tin vua An-ti-ô-khô Êu-pa-to đem đoàn quân đông đảo tới đánh xứ Giu-đê. ² Cùng đi với vua còn có Ly-xi-a, người giám hộ của vua và cũng là quan nhiếp chính; ông này dẫn một đạo quân Hy-lạp gồm một trăm mười ngàn bộ binh, năm ngàn ba trăm kỵ binh, hai mươi hai thớt voi và ba trăm xe trận có trang bị câu liêm.

³ Cả Mê-nê-la-ô cũng nhập bọn với chúng: ông ta dùng nhiều thủ đoạn để thuyết phục vua An-ti-ô-khô, không phải vì mục đích cứu nước, nhưng với hy vọng được nắm lại quyền hành. ⁴ Thế nhưng, Vua các vua đã khiến cho vua An-ti-ô-khô nổi giận với tên gian ác ấy; vì Ly-xi-a đã trình cho vua biết ông ta là người đã gây ra mọi tai hoạ, nên vua cho điệu ông ta đến Bê-roi-a để hành hình theo thói tục địa phương. ⁵ Ở đấy có một cái tháp cao hai mươi lăm thước, chứa đầy tro; trên đỉnh tháp có một cái máy lớn xoay tròn, phía nào cũng rớt thẳng xuống tro. ⁶ Kẻ nào can tội cướp của Ðền Thờ hay vi phạm bất cứ trọng tội nào khác, đều bị đưa lên và xô vào tháp cho chết. ⁷ Ðó là số phận cuối cùng của Mê-nê-la-ô, một tên phản bội Lề Luật; ông ta đã phải chết mà ngay cả một tấc đất để chôn cũng không có. ⁸ Thật là công bình! Vì ông ta đã mắc rất nhiều tội xúc phạm đến bàn thờ; mà lửa và tro bàn thờ đều thiêng thánh, nên ông ta đã phải chết trong đống tro.

Người Do-thái cầu nguyện và đã thành công ở gần thành Mô-đin

⁹ Vậy vua An-ti-ô-khô đến, lòng đầy những ý tưởng man rợ, định xử sự với người Do-thái tàn nhẫn hơn là phụ vương của ông trước kia. ¹⁰ Ðược tin ấy, ông Giu-đa ra lệnh cho toàn quân ngày đêm khẩn cầu Ðức Chúa, xin Người, bây giờ cũng như bao lần trước trợ giúp những kẻ sắp mất Lề Luật, tổ quốc và Ðền Thánh. ¹¹ Xin Người đừng để dân tộc vừa mới được hồi sinh lại phải rơi vào tay chư dân ngạo mạn. ¹² Sau khi mọi người đã cùng nhau làm như thế là than khóc, ăn chay và phủ phục suốt ba ngày, để kêu xin Ðức Chúa nhân từ, thì ông Giu-đa khích lệ và ra lệnh cho họ phải sẵn sàng. ¹³ Gặp riêng các kỳ mục rồi, ông quyết định: trước khi đoàn quân của vua An-ti-ô-khô xâm lược xứ Giu-đê và chiếm được thành Giê-ru-sa-lem, người Do-thái phải xuất quân và giải quyết mọi việc nhờ ơn Ðức Chúa trợ giúp.

¹⁴ Vì thế, sau khi phó thác quyết định cho Ðấng Tạo Hoá càn khôn, và khích lệ quân binh chiến đấu anh dũng cho đến chết để bảo vệ Lề Luật, Ðền Thờ, Thành Thánh, tổ quốc và thể chế, ông Giu-đa đóng quân gần thành Mô-đin. ¹⁵ Ông ra khẩu hiệu chiến đấu cho quân binh: "Thiên Chúa toàn thắng"; rồi tuyển một đoàn quân gồm trai tráng tinh nhuệ, đang đêm ông tấn công vào doanh trại của vua An-ti-ô-khô, giết được khoảng hai ngàn tên địch trong trại. Ông đâm chết con voi đầu đàn và tên quản tượng ngồi trong tháp. ¹⁶ Cuối cùng họ đã làm cho doanh trại địch kinh hoàng tán loạn; rồi họ rút lui trong chiến thắng vẻ vang, ¹⁷ lúc ấy ngày vừa bắt đầu. Cuộc tấn công đã kết thúc nhờ có Ðức Chúa che chở phù trợ ông Giu-đa.

Vua An-ti-ô-khô V thương thuyết với người Do-thái (1 Mcb 6:48-63)

¹⁸ Nếm cảm được sự táo bạo của người Do-thái, vua An-ti-ô-khô thử áp dụng chiến thuật đánh các vị trí quan trọng. ¹⁹ Vua tiến đánh Bết Xua, một pháo đài kiên cố của người Do-thái, nhưng bị đẩy lui, thất bại và bị đè bẹp.

²⁰ Ông Giu-đa tiếp tế cho quân lính bên trong pháo đài những gì họ cần đến. ²¹ Nhưng Rô-đô-cô thuộc quân Do-thái tiết lộ bí mật cho quân thù, nên đã bị theo dõi, bị bắt và bị cầm tù. ²² Vua lại phải thương thuyết với dân thành Bết Xua một lần nữa, phải ngưng chiến với họ rồi rút lui. Vua cũng tấn công ông Giu-đa và những người theo ông, nhưng đã bị đè bẹp. ²³ Hay tin Phi-líp-phê đã được vua để lại ở An-ti-ô-khi-a lo việc triều chính, nay làm loạn, nên vua bối rối. Vì thế, vua xin đầu hàng người Do-thái và thề chấp nhận mọi điều kiện chính đáng; vua cũng ký hoà ước, làm lễ tế, tôn trọng Ðền Thờ và dâng cúng hậu hỹ cho Nơi Thánh.

²⁴ Vua niềm nở tiếp đón ông Ma-ca-bê, và đặt ông Hê-ghê-mô-nít làm tổng trấn cai trị từ Pơ-tô-lê-mai cho đến đất của người Ghe-ra. ²⁵ Vua đến Pơ-tô-lê-mai, nhưng dân thành này không hài lòng về hiệp ước. Quả thật, họ bất mãn về các điều khoản trong hiệp ước, nên muốn huỷ bỏ. ²⁶ Ly-xi-a lên diễn đàn, ra sức biện hộ, thuyết phục, trấn an dân thành và gây được thiện cảm với họ; rồi ông ta trở về An-ti-ô-khi-a. Ðó là chuyện về cuộc xuất chinh và rút lui của vua An-ti-ô-khô Êu-pa-to.

CHIA SẺ

Khi Đức Tin Bị Đe Dọa: Một cuộc tấn công mới của vua An-ti-ô-khô với ý định tiêu diệt hoàn toàn dân Israel. Ông kéo đến với một đạo quân hùng mạnh, cùng với tướng Ly-xi-a. Nhưng thay vì sợ hãi, Giu-đa Ma-ca-bê kêu gọi dân chúng đặt niềm tin vào Thiên Chúa và chuẩn bị chiến đấu. Giữa hoàn cảnh đó, ông Giu-đa Ma-ca-bê không chọn dựa vào sức người hay chiến lược quân sự là chính, nhưng kêu gọi toàn dân ăn chay, cầu nguyện và phó thác cho Thiên Chúa. Cuộc chiến trở thành biểu tượng cho mọi cuộc chiến mà người tín hữu phải đối diện: khi đức tin bị đe dọa, khi đời sống đạo gặp cản trở, khi sự dữ tưởng chừng thắng thế, người tin Chúa không chùn bước nhưng kiên trì trông cậy vào Ngài. Khi đức tin bị thử thách, tôi có dám đứng vững và tin vào Chúa không? Tôi có để cho nỗi sợ hãi làm tôi xa rời Thiên Chúa không? Tôi có cầu nguyện và phó thác khi gặp khó khăn, hay chỉ dựa vào sức riêng?

Sự Can Thiệp Của Thiên Chúa: Giữa tình cảnh bị đe dọa, dân Do Thái không hoảng loạn hay tuyệt vọng. Họ phó thác số phận vào tay Thiên Chúa, Đấng có thể xoay chuyển mọi hoàn cảnh. Chính lòng tin này đã mở lối cho sự can thiệp của Thiên Chúa: sự hỗn loạn xảy ra trong nội bộ địch, vua đổi ý, và dân Chúa được bảo toàn. Sự can thiệp của Thiên Chúa không phải lúc nào cũng ồn ào hay ngoạn mục, nhưng luôn đến đúng lúc, đúng cách, dành cho những ai tin tưởng và trung thành với Ngài. Tôi có tin rằng Chúa luôn chiến đấu thay tôi trong những lúc khó khăn không? Tôi có nhận ra những ơn lành mà Chúa đã ban cho tôi, ngay cả khi tôi chưa cầu xin không? Tôi có dám để Chúa hướng dẫn đời tôi, hay chỉ muốn làm theo ý riêng?

Lòng Trung Thành Được Thưởng Công: tinh thần trung thành trọn vẹn của dân Chúa. Họ không chiến đấu bằng sức riêng, mà bằng một đức tin sống động. Họ tin rằng chiến thắng không đến từ binh khí hay chiến thuật, mà đến từ bàn tay quyền năng của Thiên Chúa, Đấng mà họ phụng sự và trung tín. Cuộc chiến này không chỉ là sự đối đầu về quân sự, mà là cuộc chiến thiêng liêng giữa lòng trung thành và sự kiêu căng, giữa ánh sáng và bóng tối. Lòng trung thành luôn được Thiên Chúa nhìn thấy và đền đáp. Không phải lúc nào phần thưởng cũng là chiến thắng trước mắt; có khi đó là sự bình an trong tâm hồn, có khi là sự nâng đỡ âm thầm của Chúa, và có khi là một chiến thắng lớn lao để bảo vệ cả một dân tộc. Tôi có trung thành với Chúa trong những lúc khó khăn không? Tôi có sẵn sàng chiến đấu cho lẽ phải, dù điều đó có thể khiến tôi bị chống đối không? Tôi có tin rằng phần thưởng của những ai trung thành với Chúa là vững chắc và vĩnh cửu không?