CHƯƠNG 32 - ĐỆ NHỊ LUẬT

Bài Ca Của Ông Mô-Sê

¹ Trời hãy lắng tai, này tôi sắp kể,

đất nghe cho tường lời lẽ miệng tôi:

2 Giáo huấn của tôi như giọt mưa thánh thót,

lời tôi dạy bảo tựa sương móc nhỏ sa,

khác nào mưa rơi trên nội cỏ,

giống như nước đổ xuống đồng xanh.

³ Này tôi xưng tụng thánh danh Ðức Chúa,

trời đất hãy suy tôn Thiên Chúa ta thờ!

⁴ Người là Núi Ðá: sự nghiệp Người hoàn hảo,

vì mọi đường lối Người đều thẳng ngay.

Chúa tín thành, không mảy may gian dối,

Người quả là chính trực công minh.

⁵ Những đứa con mà Chúa đã sinh ra không tì ố

lại lỗi đạo với Người, ôi nòi giống lưu manh tà vạy!

⁶ Hỡi dân tộc ngu si khờ dại,

ngươi đáp đền ơn Ðức Chúa vậy sao?

Há chính Người chẳng phải cha ngươi,

Ðấng dựng nên ngươi, Ðấng tạo thành, củng cố?

⁷ Hãy nhớ lại những ngày xưa tháng cũ,

và ngẫm xem từng thế hệ qua rồi.

Cứ hỏi cha ngươi là người sẽ dạy,

thỉnh bậc lão thành, họ sẽ nói cho nghe.

⁸ Khi Ðấng Tối Cao định phần riêng cho muôn nước,

và khiến loài người khắp ngả chia tay,

thì Người vạch biên cương cho từng dân tộc

theo số các thần minh.

⁹ Nhưng sở hữu của Ðức Chúa chính là dân Chúa,

nhà Gia-cóp là cơ nghiệp của Người.

¹⁰ Gặp thấy nó giữa miền hoang địa,

giữa cảnh hỗn mang đầy tiếng hú rợn rùng,

Chúa ấp ủ, Chúa lo dưỡng dục,

luôn giữ gìn, chẳng khác nào con ngươi mắt Chúa.

¹¹ Tựa chim bằng trên tổ lượn quanh, giục bầy con bay nhảy,

xoè cánh ra đỡ lấy rồi cõng con trên mình.

¹² Duy một mình Ðức Chúa lãnh đạo dân;

chẳng có thần ngoại bang nào bên cạnh Chúa.

¹³ Người cho nó phóng ngựa trên các vùng đất cao trong xứ,

nó được ăn hoa màu đồng ruộng;

Người cho nó nếm mật ong chảy ra từ hốc đá,

nếm dầu từ tảng đá hoa cương;

¹⁴ nếm sữa bò chua và sữa chiên dê,

với mỡ chiên con, chiên đực miền Ba-san,

mỡ dê đực, với lúa mì tinh hảo;

ngươi uống máu trái nho đã hoá rượu nồng.

¹⁵ Giơ-su-run mập ra, nó hất chân đá hậu

- ngươi mập, béo, phát phì -

nó đã bỏ Thiên Chúa, Ðấng đã làm ra nó,

Núi Ðá độ trì nó, nó đã khinh thường.

¹⁶ Chúng thờ các thần xa lạ khiến Người phải ghen tương,

làm những điều ghê tởm mà trêu giận Người;

¹⁷ chúng tế những quỷ không phải là Thiên Chúa,

tế những thần chúng không biết,

những thần mới, vừa mới đến,

mà cha ông các ngươi đã không khiếp sợ.

¹⁸ Núi Ðá sinh ra ngươi, ngươi lại coi thường,

ngươi quên Thiên Chúa, Ðấng đã sinh ra ngươi.

¹⁹ Ðức Chúa thấy vậy thì khinh miệt,

vì con trai con gái Người đã trêu giận Người.

²⁰ Người phán: "Ta sẽ ẩn mặt đi không nhìn chúng,

để xem hậu vận chúng ra sao;

vì chúng là giống nòi tráo trở,

những đứa con chẳng chút tín trung.

²¹ Chúng đã thờ các thần không phải là Thiên Chúa

khiến Ta phải ghen tương,

thờ những thần hư ảo mà trêu giận Ta;

Ta sẽ dùng một dân không phải là dân

khiến chúng phải ghen tương,

dùng một dân tộc ngu si mà trêu giận chúng.

²² Phải, lửa thịnh nộ đã bùng lên trong Ta,

nó đốt đến tận đáy sâu âm phủ,

thiêu huỷ đất đai với cả hoa màu,

làm chân núi đồi bốc cháy.

²³ Trên chúng, Ta sẽ chồng chất tai ương,

sẽ phóng hết mũi tên của Ta vào chúng.

²⁴ Khi vì đói, chúng phải hao mòn,

vì sốt, vì ôn dịch tàn khốc mà phải tiêu tan,

Ta sẽ gửi đến chúng nanh thú dữ,

với nọc của loài bò sát trên bụi đất.

²⁵ Ngoài thì lưỡi gươm sẽ làm chúng mất con,

trong thì là nỗi kinh hoàng.

Cả trai tráng lẫn người trinh nữ,

trẻ đang bú cũng như người bạc đầu sẽ chung số phận.

²⁶ Ta đã phán: Ta sẽ đập chúng tan tành,

làm cho loài người chẳng còn ai nhớ tới,

²⁷ nếu như Ta không sợ kẻ thù xúc phạm.

Ðối thủ chúng chớ có hiểu lầm

mà nói rằng: "Chúng ta cao tay hơn,

tất cả điều đó, đâu phải là Ðức Chúa đã làm.

²⁸ Quả thế, chúng là một dân tộc phán đoán sai lạc,

thiếu hẳn trí thông minh.

²⁹ Nếu là người khôn ngoan, chúng sẽ hiểu điều đó,

sẽ thông suốt hậu vận của mình.

³⁰ Làm sao một người đuổi được một ngàn người,

và hai người khiến mười ngàn người trốn chạy,

nếu không phải vì Núi Ðá của chúng đã bán chúng đi,

và Ðức Chúa đã nộp chúng rồi?

³¹ Vì núi đá của chúng không phải như Núi Ðá của chúng ta.

Chính kẻ thù chúng ta đều công nhận.

³² Nho của chúng lấy giống từ nho của Xơ-đôm,

từ những cánh đồng của Gô-mô-ra;

trái nho của chúng là trái nho độc,

chùm nho của chúng mới đắng làm sao!

³³ Rượu của chúng là nọc mãng xà,

là chất độc giết người của rắn hổ mang.

³⁴ Ðiều này chẳng được giữ kỹ bên Ta,

được niêm phong trong các kho tàng của Ta sao?

³⁵ Chính Ta sẽ báo oán và đáp trả,

vào lúc mà chân chúng lảo đảo té xiêu,

vì ngày chúng lâm nạn đã gần,

và vận hạn chúng đang sầm sập tới."

³⁶ Thật vậy, Ðức Chúa sẽ xét xử cho thần dân,

sẽ dủ lòng thương hàng tôi tớ,

khi Người thấy rằng bàn tay chúng yếu đi,

và người nô lệ, kẻ tự do cũng chẳng còn.

³⁷ Bấy giờ Người phán: "Ðâu rồi các thần của chúng,

đâu rồi núi đá chúng ẩn thân?

³⁸ Ðâu rồi những kẻ ăn mỡ lễ tế của chúng,

uống rượu tế chúng dâng?

Các thần đó hãy đứng lên và phù trợ các ngươi,

cho các ngươi có một nơi ẩn náu!

³⁹ Bây giờ hãy coi đây: Ta chính là Ta,

bên cạnh Ta, chẳng có thần nào khác,

Ta cầm quyền sinh tử, Ta đánh phạt, rồi Ta lại chữa lành,

không ai cứu khỏi tay Ta được.

⁴⁰ Phải, Ta giơ tay lên trời, Ta nói: Ta sống đến muôn đời!

⁴¹ Khi Ta mài lưỡi gươm sáng loé của Ta, khi Ta ra tay xét xử,

thì Ta sẽ báo oán các đối thủ của Ta, sẽ đáp trả những kẻ ghét Ta,

⁴² Ta sẽ làm cho các mũi tên của Ta say máu,

gươm của Ta sẽ ăn thịt:

máu những người bị giết và những tù nhân,

thịt đầu các thủ lãnh quân thù."

⁴³ Hỡi các dân tộc, hãy reo hò mừng dân Chúa,

vì Người bắt đền nợ máu các tôi tớ của Người,

báo oán các đối thủ của Người,

và xá tội cho đất, cho dân của Người.

⁴⁴ Ông Mô-sê cùng đến với ông Hô-sê-a, con ông Nun, và nói cho dân nghe tất cả những lời của bài ca này.

Luật là nguồn sống

⁴⁵ Khi ông Mô-sê đã nói xong tất cả những lời ấy với toàn thể Ít-ra-en, ⁴⁶ thì ông bảo họ: "Hãy để tâm vào tất cả những lời mà hôm nay tôi cảnh cáo anh em, hãy truyền những lời đó cho con cái anh em, để chúng lo đem ra thực hành tất cả những lời của Luật này. ⁴⁷ Thật vậy, đó không phải là một lời trống rỗng đối với anh em, mà đó là sự sống của anh em, và nhờ lời ấy, anh em sẽ được sống trên đất mà anh em sắp qua sông Gio-đan để chiếm hữu."

Báo trước cái chết của ông Mô-sê

⁴⁸ Chính ngày đó, Ðức Chúa phán với ông Mô-sê rằng: ⁴⁹ "Ngươi hãy lên ngọn núi kia của dãy A-va-rim, lên ngọn núi Nơ-vô, ở đất Mô-áp, đối diện với Giê-ri-khô, và hãy nhìn xem đất Ca-na-an mà ta ban cho con cái Ít-ra-en làm sở hữu. ⁵⁰ Rồi ngươi hãy chết trên ngọn núi ngươi sắp lên, và hãy về sum họp với gia tộc ngươi, cũng như A-ha-ron, anh ngươi, đã chết tại núi Ho và đã về sum họp với gia tộc. ⁵¹ Bởi vì giữa con cái Ít-ra-en, các ngươi đã không trung thành với Ta tại mạch nước Mơ-ri-va ở Ca-đê, trong sa mạc Xin, và bởi vì các ngươi đã không biểu lộ sự thánh thiện của Ta giữa con cái Ít-ra-en, ⁵² nên ngươi chỉ được thấy đất ấy từ xa, chứ không được vào đó, vào đất Ta ban cho con cái Ít-ra-en."

CHIA SẺ

Thiên Chúa ban cho Mô-sê bài ca này để dạy cho dân chúng, nhờ thế họ có thể học để yêu và vâng phục Ngài (Đnl 31:19-30). Những bài ca của chúng ta hôm nay cũng nên theo khuôn mẫu này qua việc vén mở sự vĩ đại và tốt lành của Đức Chúa và nhờ đó khích lệ chúng ta sống cho Ngài (c.3).

Hình ảnh rất thông thường khi nói về Thiên Chúa là “Đá Tảng.” Hình ảnh đó nói lên tính vững bền trong một thế giới đầy biến động và sự đáng tin cậy nơi Ngài trong một thế giới đòi hỏi (c.4). Đấng Cứu Độ ta là Núi Đá (c.15), Cha (c.18), và Đấng Giải Thoát (c.30-31). Ngài có phải là tất cả những gì mà chúng ta cần ?

Ít-ra-en được so sánh với chim con phải rời tổ và học cách bay (c.11-12). Nhưng Ít-ra-en cũng là gia sản của Thiên Chúa, và Ngài bảo vệ che chở cho dân Ngài (c.34-35). Mô-sê nhắc nhở họ đừng quên thuở ban đầu (c.18) hay phớt lờ “hậu vận” của họ (c.29). Chim đại bàng không phải sống dưới đất nhưng phải bay trên trời cao, bạn có muốn được tập để có khả năng bay, hay vẫn ở lì trong tổ mình vì sợ hãi ?

Mô-sê đã so sánh Lời Chúa với mưa và sương (c.2), rơi xuống từ trời và đem đến sự sống và làm mới mặt đất. Dường như đa phần Lời chia sẻ cho con người đã bị phí phạm, nhưng Lời hoàn tất mục đích của Thiên Chúa cho dù chúng ta có nhìn thấy hay không (Is 55:10-11). Lời Chúa thấm vào cuộc sống của bạn thế nào ?

Hầu hết bài ca này là những lời cảnh báo dân rằng họ đã có xu hướng quên điều Thiên Chúa đã làm cho họ và bỏ rơi Thiên Chúa để chạy theo ngẫu tượng. Chúng ta không biết họ có hay hát bài ca này hay không, nhưng chúng ta biết chắc rằng họ không ghi nhớ bài ca này trong tim họ. Ngày hôm nay, dân Chúa có để ý tới những lời họ hát trong phụng vụ ?