CHƯƠNG 14 - SÁCH SA-MU-EN 1

Ông Giô-na-than tấn công đồn Phi-li-tinh

¹ Một hôm, ông Giô-na-than, con vua Sa-un, bảo người hầu cận: "Nào đi, ta sang đồn người Phi-li-tinh ở bên kia." Nhưng ông không báo cho cha ông biết.
² Vua Sa-un bấy giờ đang ngồi ở ranh giới Ghíp-a, dưới cây lựu ở Mích-rôn, và đám quân binh đang ở với vua khoảng sáu trăm người. ³ Ông A-khi-gia, con ông A-khi-túp, lúc ấy mang ê-phốt; ông A-khi-túp là anh ông I-kha-vót; ông I-kha-vót là con ông Pin-khát; ông Pin-khát là con ông Ê-li, tư tế của Ðức Chúa ở Si-lô. Quân binh không biết là ông Giô-na-than đã đi.

⁴ Trên những ải mà ông Giô-na-than tìm cách vượt qua để tới đồn Phi-li-tinh, có hai đỉnh đá nhọn, một đỉnh bên này, một đỉnh bên kia; một đỉnh tên là Bô-xét, một đỉnh tên là Xen-ne; ⁵ một đỉnh đứng phía bắc, đối diện với Mích-mát, một đỉnh đứng phía nam, đối diện với Ghe-va. ⁶ Ông Giô-na-than bảo người hầu cận: "Nào ta sang phía đồn bọn không cắt bì kia. Biết đâu Ðức Chúa sẽ hành động giúp ta, vì không gì ngăn cản Ðức Chúa cứu, dù số người nhiều hay ít." ⁷ Người hầu cận nói: "Ông nghĩ gì trong lòng thì hãy làm như vậy. Ông cứ đi, tôi đây xin một lòng theo ông." ⁸ Ông Giô-na-than nói: "Này ta sang phía bọn người ấy, và sẽ để chúng thấy ta. ⁹ Nếu chúng bảo: "Ðứng lại! Ðợi chúng tao đến chỗ chúng mày đã", thì ta sẽ đứng tại chỗ và sẽ không lên phía chúng. ¹⁰ Nhưng nếu chúng bảo: "Lên đây với chúng tao! , thì ta sẽ lên, vì Ðức Chúa đã trao chúng vào tay ta. Ðó là dấu hiệu cho ta." ¹¹ Vậy cả hai người để đồn Phi-li-tinh thấy mình. Người Phi-li-tinh nói: "Kìa bọn Híp-ri đang chui ra khỏi hang hốc chúng trốn." ¹² Những người trong đồn nói với ông Giô-na-than và người hầu cận: "Lên đây với chúng tao, chúng tao sẽ cho chúng mày biết tay!" Ông Giô-na-than nói với người hầu cận: "Hãy lên theo tôi, vì Ðức Chúa đã trao chúng vào tay Ít-ra-en." ¹³ Ông Giô-na-than dùng cả tay cả chân mà leo lên, còn người hầu cận thì theo sau. Chúng ngã gục trước mặt ông Giô-na-than, và người hầu cận đằng sau ông kết liễu đời chúng. ¹⁴ Ðòn đầu tiên mà ông Giô-na-than và người hầu cận giáng xuống, đã giết chừng hai mươi người, trên diện tích bằng nửa luống cày của một sào đất.

Ông Giô-na-than tấn công đồn Phi-li-tinh

Cuộc chiến lan rộng

¹⁵ Sự kinh hãi lan rộng khắp nơi: trong trại, ngoài đồng và trong toàn dân. Ðồn binh và đạo quân tiễu trừ cũng kinh hãi. Ðất rung chuyển và đó là một sự kinh hãi Thiên Chúa gieo xuống. ¹⁶ Lính canh của vua Sa-un tại Ghíp-a thuộc Ben-gia-min quan sát và thấy đám đông chạy tán loạn. ¹⁷ Vua Sa-un nói với dân đang ở với mình: "Hãy điểm quân và xem ai đã bỏ đây mà đi." Họ điểm quân và thấy thiếu ông Giô-na-than và người hầu cận của ông.

¹⁸ Vua Sa-un nói với ông A-khi-gia: "Hãy đem Hòm Bia Thiên Chúa lại gần", vì hồi ấy Hòm Bia Thiên Chúa ở với con cái Ít-ra-en. ¹⁹ Ðang khi vua Sa-un nói với tư tế thì trại Phi-li-tinh mỗi lúc một thêm náo động. Vua Sa-un nói với tư tế: "Rút tay lại!" ²⁰ Vua Sa-un và tất cả quân binh đang ở với vua tập hợp lại và ra chiến trường: kìa chúng rút gươm chém nhau và vô cùng hoảng sợ. ²¹ Những người Híp-ri trước đó đã theo người Phi-li-tinh và lên trại với chúng, cũng trở mặt mà theo người Ít-ra-en đang ở với vua Sa-un và ông Giô-na-than. ²² Tất cả những người Ít-ra-en đã trốn lên núi Ép-ra-im, nghe tin người Phi-li-tinh chạy trốn, cũng đuổi theo sát gót mà đánh. ²³ Ngày ấy Ðức Chúa đã cứu Ít-ra-en.

Ông Giô-na-than vi phạm một lệnh cấm của vua Sa-un

Cuộc giao tranh vượt quá Bết A-ven. ²⁴ Ngày đó người Ít-ra-en mệt lử, vì vua Sa-un đã ràng buộc dân bằng lời thề nguyền sau đây: "Khốn cho kẻ nào ăn gì từ bây giờ cho đến chiều, trước khi ta trả thù xong các kẻ thù của ta!" Toàn dân không ai nếm một chút gì.

²⁵ Toàn dân trong xứ vào rừng. Trên mặt đất có mật ong. ²⁶ Dân vào rừng, và kìa có mật ong đang chảy; nhưng không ai dám nhúng tay vào đưa lên miệng, vì dân sợ lời thề. ²⁷ Ông Giô-na-than đã không nghe thấy cha ông bắt dân thề. Ông nhúng đầu cây gậy đang cầm trong tay vào tầng mật ong rồi đưa tay lên miệng; mắt ông liền sáng ra. ²⁸ Bấy giờ một người trong dân lên tiếng nói: "Cha ông đã long trọng bắt dân thề và nói: "Khốn cho kẻ nào ăn gì hôm nay. Và dân đã kiệt sức." ²⁹ Ông Giô-na-than nói: "Cha tôi đã gây tai hoạ cho xứ sở. Anh em coi: mắt tôi sáng ra vì tôi đã nếm chút mật này. ³⁰ Giả như hôm nay dân đã được ăn phần chiến lợi phẩm tìm thấy nơi quân thù, thì có phải là đòn giáng xuống người Phi-li-tinh đã mạnh hơn không?"

Dân phạm lỗi về nghi thức

³¹ Hôm ấy họ đánh người Phi-li-tinh từ Mích-mát đến Ai-gia-lôn. Dân đã kiệt sức, ³² nên xông vào lấy chiến lợi phẩm: họ bắt chiên dê, bò bê, giết ngay trên đất và ăn thịt có máu.
³³ Người ta báo tin cho vua Sa-un rằng: "Kìa dân đang phạm tội nghịch cùng Ðức Chúa là ăn thịt có máu." Vua nói: "Các người đã phản bội. Hãy lập tức vần đến cho ta một tảng đá lớn!" ³⁴ Vua Sa-un nói: "Hãy chia nhau đi đến với dân và bảo họ mỗi người phải đem lại cho ta con bò hay con chiên, con dê của mình. Các người phải giết nó ở đây và ăn thịt, và đừng phạm tội nghịch cùng Ðức Chúa là ăn thịt có máu." Ðêm ấy, toàn dân mỗi người đem đến con bò họ có trong tay và họ giết tại đó. ³⁵ Vua Sa-un dựng một bàn thờ để kính Ðức Chúa: đó là bàn thờ đầu tiên ông dựng để kính Ðức Chúa.

Ông Giô-na-than có lỗi nhưng được dân cứu

³⁶ Vua Sa-un nói: "Chúng ta hãy xuống đuổi theo người Phi-li-tinh ban đêm, và hãy cướp phá chúng cho đến khi trời sáng, đừng để cho một tên nào sống sót." Họ nói: "Ðiều ngài cho là tốt, xin ngài cứ làm." Vị tư tế nói: "Chúng ta hãy lại gần Thiên Chúa, ngay tại chỗ này." ³⁷ Vua Sa-un thỉnh ý Thiên Chúa: "Con có nên xuống đuổi theo người Phi-li-tinh không? Ngài có trao chúng vào tay người Ít-ra-en không?" Nhưng ngày hôm ấy Người không trả lời vua. ³⁸ Vua Sa-un nói: "Tất cả các cột trụ của dân, hãy lại gần đây, hãy xem xét cho kỹ tội của ngày hôm nay là ở chỗ nào. ³⁹ Có Ðức Chúa hằng sống, Ðấng cứu Ít-ra-en! Dù là chính Giô-na-than, con ta, thì chắc chắn nó cũng sẽ phải chết." Toàn dân không có ai trả lời vua. ⁴⁰ Vua nói với toàn thể Ít-ra-en: "Các người hãy ở một bên, còn ta và Giô-na-than, con ta, sẽ ở một bên." Toàn dân nói với vua Sa-un: "Ðiều ngài coi là tốt, xin ngài cứ làm."

⁴¹ Vua Sa-un thưa với Ðức Chúa: "Lạy Thiên Chúa của Ít-ra-en, xin cho biết đầy đủ." Ông Giô-na-than và vua Sa-un bị trúng thăm, còn dân thì thoát. ⁴² Vua Sa-un nói: "Hãy rút thăm giữa ta và Giô-na-than, con ta." Ông Giô-na-than bị trúng thăm.

⁴³ Vua Sa-un bảo ông Giô-na-than: "Hãy kể cho cha biết con đã làm gì." Ông Giô-na-than kể cho cha biết, ông nói: "Quả con đã có nếm chút mật ở đầu chiếc gậy con cầm ở tay. Con đây, con sẵn sàng chết." ⁴⁴ Vua Sa-un nói: "Xin Thiên Chúa phạt tôi thế này, và còn thêm thế kia nữa! ... Ðúng chắc chắn con sẽ phải chết, Giô-na-than ơi!" ⁴⁵ Dân nói với vua Sa-un: "Sao? Ông Giô-na-than, người đã thực hiện cuộc chiến thắng vĩ đại này trong Ít-ra-en, mà phải chết ư? Không đời nào! Có Ðức Chúa hằng sống. Không một sợi tóc nào trên đầu Giô-na-than sẽ rụng xuống đất, vì hôm nay ông đã hành động cùng với Thiên Chúa." Thế là dân đã giải thoát ông Giô-na-than và ông không phải chết.

⁴⁶ Vua Sa-un đi lên, không đuổi theo người Phi-li-tinh nữa; còn người Phi-li-tinh thì về xứ mình.

Tóm tắt về triều đại vua Sa-un

⁴⁷ Khi vua Sa-un nắm được vương quyền cai trị Ít-ra-en, vua giao chiến với mọi kẻ thù tứ phía: với Mô-áp, với con cái Am-mon, với Ê-đôm, với các vua Xô-va, với người Phi-li-tinh; quay về phía nào, vua cũng thắng. ⁴⁸ Vua biểu dương sức mạnh, đánh người A-ma-lếch và giải thoát Ít-ra-en khỏi tay kẻ cướp phá họ.

⁴⁹ Các con trai vua Sa-un là ông Giô-na-than, ông Gít-vi và ông Man-ki Su-a; còn các con gái vua, thì cô chị tên là Mê-ráp, cô em tên là Mi-khan. ⁵⁰ Vợ vua Sa-un tên là A-khi-nô-am, con gái ông A-khi-ma-át. Tướng chỉ huy quân đội của vua tên là Áp-ne, con ông Ne, ông này là chú vua Sa-un. ⁵¹ Ông Kít, cha vua Sa-un, và ông Ne, cha ông Áp-ne, đều là con ông A-vi-ên.

⁵² Suốt đời vua Sa-un, luôn có chiến tranh kịch liệt với người Phi-li-tinh. Hễ thấy ai là dũng sĩ hay người can đảm, thì vua Sa-un đều thu dụng.

CHIA SẺ

Người chiến thắng. Giô-na-than là một người lãnh đạo thực thụ, chứ không phải là Sa-un. Sự đối lập giữa hai người là khá nổi bật. Sa-un ngồi trong khi Giô-na-than tấn công kẻ thù. Sa-un tin tưởng vào quân đội to lớn của ông, còn Giô-na-than tín thác vào Thiên Chúa và đã không phụ thuộc vào con số đông (c.6). Sa-un đã xem những gì xảy ra, nhưng Giô-na-than đã làm cho những điều ấy xảy ra. Nếu bạn cảm thấy bị bao kẻ thù bao vây bởi những khó khăn trên mọi phương diện và cảm thấy mình sắp sửa trốn chạy, bạn cần nhớ rằng Thiên Chúa chẳng bao giờ bị đe dọa bởi kích thước hay sự phức tạp bởi những khó khăn của bạn. Ngài chỉ muốn bạn cậy dựa vào Ngài để đi đến chiến thắng. Khi bạn làm một điều gì sai trái, cách thức bạn chịu trách nhiệm giống như Sa-un hay Giô-na-than?

Lời thề. Sa-un đã cố gắng để gây ấn tượng với dân bằng một lời thề, nhưng Giô-na-than đã làm điều cần thiêt để chiến đấu trong trận chiến. Sa-un đã làm yếu đoàn quân; Giô-na-than đã làm cho đoàn quân mạnh lên và thách đố đoàn quân với những chiến thắng mới. Lời thề bốc đồng của Sa-un có vẻ như là hành động anh hùng, nhưng nó đã đem đến tai họa. Đó chính là trường hợp khi luật của con người được tuân giữ nhưng luật Thiên Chúa lại bị vi phạm. Bạn cần phải cẩn thận với tính bốc đồng, bạn không cần phải làm một lời thề thiếu suy xét, hay khấn hứa một điều mà bạn không thể thực hiện. Bạn điều gì mà bạn đang khấn hứa với Chúa mà không thực hiện được vì quá khó, hay vì bạn cố tình quên đi điều bạn hứa?

Sa-un nói hay, nhưng làm thì yếu (x. Mt 7:21-29).