CHƯƠNG 17 - CHÂM NGÔN

¹ Thà ăn mẩu bánh khô mà được êm ấm

còn hơn đầy yến tiệc mà nhà cửa bất hoà.

² Ðầy tớ tài giỏi thì hơn cả đứa con hư đốn,

lại được chia gia sản với anh em trong nhà.

³ Lò thử vàng, nồi thử bạc,

còn Ðức Chúa thử lòng dạ con người.

⁴ Phường gian ác để tâm đến những lời bất chính,

quân lừa đảo lắng tai nghe những chuyện hại người.

⁵ Chế giễu kẻ lâm cảnh túng nghèo

là sỉ nhục Ðấng tạo thành nên họ.

Vui mừng khi người gặp tai ương

thì sẽ không thoát khỏi án phạt.

⁶ Triều thiên của người già là đàn con cháu,

vinh dự của con cái là chính người cha.

⁷ Lời tao nhã đâu có hợp với kẻ ngu dốt,

lời dối gian càng không hợp với người thanh cao.

⁸ Quà hối lộ là bùa mê dưới mắt người đem biếu,

người đó làm gì cũng thành công.

⁹ Ai muốn có bạn bè thì quên đi lầm lỗi,

nhắc hoài chuyện cũ làm cho bạn xa mình.

¹⁰ Trăm roi đánh người dại

không bằng một lời mắng người khôn.

¹¹ Ác nhân chỉ mưu tìm nổi loạn,

nhưng một sứ giả dữ dằn sẽ được sai đến trừng trị nó.

¹² Gặp gấu mẹ mất con

còn hơn gặp người ngu lên cơn rồ dại.

¹³ Bất hạnh sẽ không chịu rời bỏ,

nhà kẻ nào lấy oan đền ơn.

¹⁴ Bắt đầu cãi cọ là như để cho nước vỡ bờ,

hãy tránh xa trước khi cuộc tranh cãi bùng nổ.

¹⁵ Bênh vực đứa ác, kết tội chính nhân,

hai việc này đều làm Ðức Chúa ghê tởm.

¹⁶ Ðể sắm được khôn ngoan, tiền bạc trong tay đứa ngu ích lợi gì,

bởi vì nó quá ư đần độn?

¹⁷ Bè bạn thương nhau mọi thời mọi lúc,

vào ngày hoạn nạn chỉ có anh em.

¹⁸ Ðứa ngu mới ký giao kèo,

mới đứng ra bảo lãnh cho bè bạn.

¹⁹ Ưa cãi nhau là ưa phạm tội,

tự cao tự đại là chuốc lấy suy vong.

²⁰ Tâm địa quanh co sao gặp được hạnh phúc,

miệng lưỡi dối trá ắt phải chịu tai ương.

²¹ Sinh ra đứa ngu là chuốc lấy phiền muộn,

làm cha kẻ dại nào vui sướng gì đâu !

²² Tâm trí hân hoan làm thân xác lành mạnh,

tinh thần suy sụp khiến xương cốt rã rời.

²³ Ác nhân nhận quà được giấu trong ngực áo,

khiến cán cân công lý bị bẻ cong.

²⁴ Người hiểu biết chỉ nhắm đến khôn ngoan,

còn người ngu để mắt khắp cùng trời cuối đất.

²⁵ Con ngu khiến cha buồn giận,

con dại làm mẹ đắng cay.

²⁶ Phạt vạ chính nhân thì không phải lẽ,

đánh người khả kính là ngược với công bằng.

²⁷ Người nói năng dè dặt là người hiểu biết,

kẻ giữ được điềm tĩnh là kẻ khôn ngoan.

²⁸ Nếu biết giữ thinh lặng,

kẻ ngu cũng được kể là người khôn ngoan ;

nếu biết ngậm môi,

     kẻ đó được coi là người thông hiểu. 

CHIA SẺ

Bạn hãy dùng chương này như là nền tảng cho kiểm điểm đời sống thiêng liêng. Thiên Chúa có nhiều cách để thử thách lòng bạn (c.3).

Điều bạn lắng nghe (c.4) ? Tai bạn sẽ nghe điều lòng bạn ao ước, vì thế hãy bảo vệ những khuynh hướng bên trong của bạn.

Điều bạn vui mừng (c.5) ? Bạn có vui khi người khác bị đau khổ không ?  Bạn có sử dụng hoàn cảnh của người khác để thăng tiến cho bản thân ?

Bạn nói về điều gì (c.9)? Phải chăng một mẫu tin đồn đem đến cho lòng bạn sự niềm vui, và bạn thích thú chia sẻ tin đồn đó với những người khác ? Điều tốt nhất là kiểm soát tội và để cho Thiên Chúa giải quyết chúng.

Bạn giận về điều gì (c.10, 13-14) ? Bạn chọn lựa chủ nghĩa phê bình hay phản ứng với một thái độ giận dữ ? Bạn có nghĩ về những cách thức để trả đũa, hay bạn cố gắng để chấm dứt sự bất đồng ngay từ ban đầu ?

Bạn trao ban điều gì (c.23) ? “Mỗi một người đều có giá của họ,” thế gian tuyên bố như vậy, nhưng điều đó không đúng với những người tín hữu. Lương tâm của bạn có đổi chát được không ?