CHƯƠNG 18 - CHÂM NGÔN

¹ Kẻ ích kỷ chạy theo dục vọng,

và nổi giận trước mọi lời khuyên.

2 Người ngu không ưa chuyện hiểu biết,

nhưng thích phô bày cảm nghĩ riêng.

³ Ðâu có kẻ ác, đấy có khinh khi,

đâu có nhục nhã, đấy có lăng mạ.

⁴ Lời miệng con người là nước sâu thăm thẳm,

là dòng suối tràn trề, là nguồn mạch khôn ngoan.

⁵ Bênh vực kẻ gian ác, đè nén người vô tội,

xét xử như thế chẳng tốt đẹp gì.

⁶ Môi người ngu gây ra tranh cãi,

miệng của nó khiến nó chịu đòn.

⁷ Miệng kẻ ngu làm cho nó tàn tạ,

môi của nó là cạm bẫy cho mình.

⁸ Lời kẻ mách lẻo như của ngon vật lạ

trôi xuống tận ruột gan.

⁹ Người biếng nhác việc bổn phận mình

là anh em với quân phá hoại.

¹⁰ Danh Ðức Chúa là tháp canh kiên vững,

chính nhân chạy đến là được an toàn.

¹¹ Người giàu coi của cải là thành trì kiên cố,

họ cho đó là tường cao luỹ dầy.

¹² Lòng tự cao dẫn đến suy sụp,

đức khiêm tốn đem lại vinh quang.

¹³ Kẻ chưa nghe đã vội cãi,

sẽ chịu tiếng nhục nhã, ngu si.

¹⁴ Người đau yếu được tinh thần nâng đỡ,

nhưng tinh thần suy sụp thì lấy ai vực lên?

¹⁵ Trí người minh mẫn tiếp thu hiểu biết,

tri thức là điều tai kẻ khôn kiếm tìm.

¹⁶ Ai có quà biếu sẽ rộng đường lui tới,

sẽ gặp được người chức trọng quyền cao.

¹⁷ Kẻ nói trước cứ biện hộ cho mình là đúng,

nhưng đối phương đến, sẽ lột mặt nạ y.

¹⁸ Quẻ gieo chấm dứt các vụ tương tranh

và phân định quyền lợi giữa những người quyền thế.

¹⁹ Một người anh em bị xúc phạm

thì còn hơn một thành trì vững chắc.

Các cuộc cãi vã tựa như then cài cửa luỹ đồn.

²⁰ Con người phải chịu hậu quả lời mình nói

và được hưởng những gì môi miệng họ thốt ra.

²¹ Sống hay chết đều do cái lưỡi,

ai yêu chuộng nó, sẽ lãnh nhận hậu quả.

²² Tìm được vợ hiền là tìm thấy hạnh phúc,

và nhận được ơn Ðức Chúa ban cho.

²³ Người nghèo khẩn khoản nài xin,

người giàu trả lời hống hách.

²⁴ Có thứ bạn bè gây ra tai hoạ,

có người thân hữu gắn bó hơn cả anh em. 

CHIA SẺ

Những người bạn. Tình bạn có những sự rủi ro của nó (c.19), nhưng một người cô độc thì chẳng phải là một chọn lựa khôn ngoan (c.1). Chúng ta thuộc về nhau, và chúng ta cần đến những người khác (c.14). Chúng ta có nhiều mối quen biết, nhưng chúng ta có rất ít những người bạn thật sự. Một người có quá nhiều bạn có thể đối diện với một cái kết rắc rối (c.24). Hãy là một người bạn thật sự và Thiên Chúa sẽ ban cho bạn những người bạn đúng nghĩa, họ sẽ gắn bó với bạn suốt đời.

Những kẻ ngốc ngếch. Những người ngu dại không phải là những người bạn tốt vì nhiều lý do. Một phần, vì họ thích nói đến nỗi họ không nghe điều người khác nói (c.2). Những lời dại dột của họ gây ra chiến tranh  (c.6-7) và nỗi đau trong lòng (c.8). Việc họ thiếu kiên nhẫn để nói làm cho họ dễ dàng đưa ra kết luận (c.13, 17), và điều đó gây ra những rắc rối (c.5). Hy vọng duy nhất đối với họ đó là họ sẽ đừng nói và bắt đầu lắng nghe những người khôn ngoan (c.15).

Một người bạn đích thật là người mà ta có thể tin tưởng (Cn 11:13; 17:9) và sẽ ở bên ta khi ta gặp khó khăn (Cn 17:17; 25:19). Những người bạn yêu bạn đến mức nuông chiều bạn (Cn 27:6, 17), và cho bạn những lời khuyên (Cn 27:9). Một người bạn đích thật là một điều tốt cho nhiều thế hệ (Cn 27:10)! Một sô người không thể là những người bạn tốt: Những ai cám dỗ bạn phạm tội (Cn 1:10 tt); mê ăn (Cn 28:7); mê uống (Cn 23:20-21); nói xấu (Cn 20:19); bạo lực và nóng giận (Cn 16:29; 22:24-25); và xu nịnh (Cn 27:14). Những người bạn tốt nhất của bạn là những người có Giê-su như là Người Bạn của họ và khao khát để được nên giống như Ngài (Ga 15:12-15). Nếu bây giờ bạn liệt kê ra năm cái tên mà bạn nghĩ rằng họ là những người bạn đích thực của bạn, bạn nghĩ xem họ là ai?