CHƯƠNG 30 - CHÂM NGÔN

VI. Lời Của Ông A-Gua 

¹ Lời của ông A-gua là con ông Gia-ke, người Ma-xa. Ông A-gua tuyên sấm như sau với ông I-thi-ên, với ông I-thi-ên và ông U-khan:

2 Quả tôi ngu dốt hơn mọi người,

không có chút thông minh của con người.

³ Tôi đã không được học hỏi về sự khôn ngoan,

không hiểu biết chi về Ðấng Thánh.

⁴ Ai đã lên trời rồi lại xuống?

Ai đã gom gió vào lòng bàn tay?

Ai đã dồn nước vào áo choàng?

Ai đã ấn định biên cương cho cõi đất?

Danh Ðấng ấy là chi? Và con Ðấng ấy tên là gì?

Hẳn con đã biết.

⁵ Mọi lời Thiên Chúa phán đều được chứng nghiệm.

Người là khiên thuẫn cho ai tìm ẩn náu nơi Người.

⁶ Ðừng thêm thắt chi vào lời Người phán dạy

kẻo bị Người quở trách, và con thành kẻ nói dối nói gian.

⁷ Con chỉ xin hai điều,

Ngài đừng nỡ chối từ trước khi con nhắm mắt :

⁸ Xin đẩy xa con lời dối trá và chuyện lọc lừa.

Xin đừng để con túng nghèo,

cũng đừng cho con giàu có;

chỉ xin cho con cơm bánh cần dùng,

⁹ kẻo được quá đầy dư, con sẽ khước từ Ngài mà nói:

"Ðức Chúa là ai vậy?"

hay nếu phải túng nghèo, con sinh ra trộm cắp,

làm ô danh Thiên Chúa của con.

¹⁰ Chớ đặt điều nói xấu nô lệ với chủ nó,

kẻo nó nguyền rủa con và con phải chịu tội.

¹¹ Có hạng người nguyền rủa cha

và không cầu phúc cho mẹ.

¹² Có hạng người cứ cho mình là trong sạch

dù chưa được gột rửa khỏi vết nhơ.

¹³ Có hạng người giương cặp mắt kiêu kỳ,

đưa cái nhìn ngạo mạn.

¹⁴ Có hạng người răng như kiếm, hàm như dao,

ăn sống nuốt tươi kẻ nghèo hèn khốn khổ,

gạt họ ra khỏi đất nước, khỏi loài người.

VII. CHÂM NGÔN CÓ SỐ

15 Ðỉa có hai đứa con gái là : "Cho nữa đi ! Cho nữa đi !"

Có ba điều không bao giờ thoả mãn,

và bốn chuyện không bao giờ nói : "Ðủ rồi !"

16 Ðó là : cõi âm ty, lòng dạ son sẻ,

đất chẳng bao giờ no nước,

và lửa không bao giờ nói : "Ðủ rồi !"

17 Kẻ nào giương mắt chế giễu cha,

và coi thường chuyện vâng lời mẹ,

sẽ bị quạ ở lũng sâu móc mắt, và bị loài diều hâu rỉa thịt.

18 Có ba điều quá kỳ diệu đối với tôi,

và bốn chuyện tôi không sao hiểu nổi,

19 đó là đường diều hâu bay lượn trên trời,

đường rắn bò trên đá,

đường thuyền bè đi lại giữa biển khơi,

và đường của chàng thanh niên tìm đến cô thiếu nữ.

20 Ðường của người phụ nữ ngoại tình cũng vậy :

cô ả ăn xong, chùi miệng và nói : "Em có làm điều gì xấu đâu !"

21 Có ba điều khiến đất chuyển rung,

và bốn chuyện nó không sao chịu nổi :

22 Ðầy tớ lên ngôi vua,

kẻ ngu được dư thừa cơm bánh,

23 người đàn bà dễ ghét kiếm được tấm chồng,

đứa nữ tỳ hưởng sản nghiệp bà chủ.

24 Trên mặt đất có bốn loài bé nhỏ,

nhưng rất mực khôn ngoan :

25 Loài kiến là đám dân yếu ớt,

nhưng mới mùa hè đã biết chuẩn bị thức ăn.

26 Loài ngân thử là đám dân nhược tiểu,

nhưng lại biết làm nhà nơi hốc đá.

27 Châu chấu nào có vua đâu,

thế mà vẫn di chuyển theo hàng ngũ.

28 Thằn lằn, ta bắt được bằng tay,

nhưng nó sống cả nơi đền đài vua chúa.

29 Ba loài có bước đi lẫm liệt,

và bốn loài có dáng dấp oai phong :

30 Sư tử, dũng mãnh hơn mọi loài thú

và không chịu lùi bước trước bất cứ loài nào,

31 gà trống nghênh ngang hay dê đực,

và ông vua điều khiển quân binh.

32 Nếu con đã dại dột tự đề cao,

khi nghĩ lại, con hãy đặt tay lên miệng.

33 Vì đánh sữa sẽ được bơ, bóp mũi sẽ bật máu,

và chọc giận sẽ sinh chuyện đôi co. 

CHIA SẺ

Sự liên hệ của A-gua về Thiên Chúa (c.2-4) và Lời Ngài (c.5-6) chứng minh rằng ông là một người khôn ngoan và những lời của ông đáng để lắng nghe. Ông có một thái độ đúng đắn với tiền của (c.7-9; Pl 4:10) và gia đình (c.17), và ông quan tâm về một thế hệ đã quay lưng với Thiên Chúa (c.11-14). Ông đã chia sẻ một số bài học với bạn.

Có những điều chẳng bao giờ được thỏa mãn (c.15-16). Con đỉa muốn nhiều máu hơn, nghĩa trang muốn có thêm nhiều người chết, người mẹ hiếm muộn khao khát có con, trái đất khát nước hơn, và lửa cần thêm nhiều chất đốt (Cn 26:20-21). Thái độ không thỏa mãn tạo nên nhiều vấn nạn trong thế giới chúng ta.

Có những điều không bao giờ mất đi sự kỳ diệu của chúng (c.18-19). Khoa học có thể giải thích đường bay của những con chim, cách chuyển động của những con rắn, dòng chảy của đại dương, và đời sống tính dục của con người, nhưng điều đó không thể lấy đi hết sự kỳ diệu của chúng. Cuộc sống và tình yêu là những điều không thể giải thích bằng những kinh nghiệm trong phòng thí nghiệm hay những công thức rất tiện dụng của các chuyên gia. Khi bạn trải qua những kinh nghiệm trong đời mình, đừng bao giờ đánh mất đi sự nhạy bén về những điều kỳ diệu.

Có những điều dường như luôn gây ra những rắc rối (c.21-23). Những người tôi tớ không phải luôn luôn biết cách để sử dụng những điều xa xỉ và quyền lực của ngôi báu (Cn 19:10), vì thế họ tạo nên những vấn đề thay vì giải quyết vấn đề. Những kẻ ngốc nghếch và        không thể thay đổi bởi thực phẩm hay hôn nhân; nếu xảy ra điều gì, chúng trở nên tồi tệ hơn. Sáng Thế Ký 16 minh chứng rằng điều gì đã xảy ra khi một nàng hầu được cất nhắc lên.

Có những điều nhỏ lại ảnh hưởng lớn trong sự khôn ngoan (c.24-28). Những con kiến khôn ngoan khi biết chuẩn bị xa, loài ngân thử biết lo để bảo vệ, những con châu chấu biết cộng tác, và những con nhện biết chọn những nơi tốt và chờ đợi. Đây là những ví dụ tốt để bạn học hỏi!

Có những điều được làm nên để tôn vinh (c.29-33). Sư tử, gà trống, và dê đực được so sánh với quân vương bởi vì Thiên Chúa dựng nên chúng theo cách như vậy. Con chó không phải là sư tử và dê không phải là con chó đẹp, nhưng mỗi loài được tôn vinh theo cách riêng của nó. Nhà vua là quân vương bởi vì vai trò của ông và long bào của ông mặc trên người. Nếu bạn tôn vinh mình lên (c.32), bạn sẽ chỉ có được sự tôn vinh nhân tạo. Nếu bạn để Thiên Chúa hoàn tất nơi bạn mục đích mà Ngài muốn thực hiện nơi bạn, bạn sẽ có được sự tôn vinh đích thật.

Lý do làm cho những người Ki-tô hữu thất bại, đó là chúng ta nhận lấy căn tính của mình từ những nguồn sai lạc. Khi bạn biết bạn là ai trong Đức Ki-tô, khi đó chẳng có gì ở trên thế gian này có thể chiến thắng được bạn. Bạn học được những bài học gì qua những chia sẻ của A-gua ?