CHƯƠNG 03 - CHÂM NGÔN

Thái độ đối với Ðức Chúa

¹ Này con, đừng quên lãng giáo huấn của thầy,

huấn lệnh của thầy, lòng con lo giữ trọn.

² Vì nhờ đó, con sẽ được sống lâu trăm tuổi,

và đầy tràn phúc lộc bình an.

³ Ước chi ân tình và tín nghĩa chẳng hề lìa xa con,

nhưng nên như vòng con đeo vào cổ,

và được con ghi khắc tận đáy lòng.

⁴ Như vậy, con sẽ được cả Thiên Chúa lẫn phàm nhân

yêu thương và quý chuộng.

⁵ Hãy hết lòng tin tưởng vào Ðức Chúa,

chớ hề cậy dựa vào hiểu biết của con.

⁶ Hãy nhận biết Người trong mọi đường đi nước bước,

Người sẽ san bằng đường nẻo con đi.

⁷ Ðừng tự coi mình là khôn ngoan,

hãy kính sợ Ðức Chúa và tránh xa sự dữ.

⁸ Như thế, da thịt con sẽ được chữa lành,

xương cốt con sẽ nên cứng cáp.

⁹ Của cải làm ra, con hãy dùng mà tôn vinh Ðức Chúa,

và hãy dâng lênNgười phần hoa lợi đầu mùa của con.

¹⁰ Nhờ thế, kho chứa của con sẽ đầy ắp lúa thơm

và bồn ép sẽ tràn trề rượu mới.

¹¹ Này con, chớ khinh thường khi Ðức Chúa sửa dạy con,

đừng chán ngán khi Người khiển trách.

¹² Vì Ðức Chúa khiển trách kẻ Người thương,

như người cha xử với con yêu quý.

Niềm vui của người khôn ngoan

¹³ Hạnh phúc thay người được trí khôn ngoan,

cũng như kẻ được tài phán đoán.

14 Vì được khôn ngoan thì hơn được bạc,

được hưởng lợi ích của khôn ngoan thì hơn được vàng.

¹⁵ Khôn ngoan quý hơn cả trân châu,

không bảo vật nào của con so sánh nổi.

¹⁶ Bên hữu khôn ngoan là trường thọ,

bên tả là danh giá giàu sang.

¹⁷ Ðường khôn ngoan là đường thú vị,

nẻo khôn ngoan là nẻo bình an.

¹⁸ Khôn ngoan chính là cây sự sống

đối với người nào nắm được khôn ngoan.

Giữ được khôn ngoan quả là hạnh phúc.

¹⁹ Ðức Chúa dùng khôn ngoan đặt nền cho trái đất,

dùng hiểu biết thiết lập các tầng trời.

²⁰ Nhờ tri thức của Người,

vực sâu được khai mở và mây trời đổ mưa.

²¹ Này con, đừng xao lãng,

nhưng hãy cố gắng sống khôn ngoan và thận trọng :

²² đó sẽ là sức sống cho tâm hồn, là đồ trang sức đeo nơi cổ.

²³ Rồi bước đường con đi sẽ an toàn,

và chân con sẽ chẳng bao giờ vấp.

²⁴ Khi ngả lưng, con không khiếp sợ.

Nằm xuống rồi là an giấc thảnh thơi.

²⁵ Ðừng sợ chi khi kinh hãi bất thần ập xuống,

hay kẻ ác xông vào tấn công.

²⁶ Vì Ðức Chúa sẽ ở bên con,

giữ chân con khỏi sa vào cạm bẫy.

²⁷ Khi có thể, con đừng từ chối làm điều lành

cho ai đáng được hưởng.

²⁸ Khi có thể cho ngay, thì con đừng có nói:

"Ði đi, mai trở lại, rồi tôi sẽ cho anh."

²⁹ Ðừng mưu hại tha nhân,

hại người đang cùng con sống yên ổn.

³⁰ Ðừng cãi cọ với ai vô cớ,

khi họ chẳng làm gì để hại con.

³¹ Chớ phân bì với ai tàn bạo,

đừng chọn bất cứ con đường nào nó đã đi.

³² Vì đối với Ðức Chúa, kẻ gian tà là đồ ghê tởm;

còn những ai chính trực, thì Người nhận làm bạn tâm giao.

³³ Ðức Chúa giáng lời chúc dữ xuống nhà kẻ gian ác,

nhưng tuôn đổ phúc lành

trên nơi ở của những người chính trực công minh.

³⁴ Chúa chế giễu đứa hay nhạo báng,

nhưng thi ân cho kẻ khiêm nhường.

³⁵ Người khôn ngoan được hưởng phần vinh dự,

kẻ khờ dại phải nhục nhã ê chề.

 

CHIA SẺ

Lòng bạn (c.1-8). Điều bạn làm với tấm lòng của bạn sẽ xác định điều bạn làm với cuộc sống của bạn (Cn 4:23). Hãy trau dồi tấm lòng vâng phục (c.1) qua việc đón nhận Lời Chúa (c.3; 2Cr 3:1-3) và một con tim tín thác qua việc sống vâng phục (c.5-6). Câu 5 không phải gợi ý rằng bạn nên phớt lờ đi lý trí của bạn, nhưng đúng hơn bạn đừng cố bám vào chúng để chống lại đường lối của Thiên Chúa. Lý trí có thể giúp gì cho bạn để khám phá ra chương trình của Thiên Chúa trên cuộc đời bạn ?

Gia tài của bạn (9-20). Hãy đặt Thiên Chúa ở vị trí đầu tiên trong cách bạn sử dụng của cải của Ngài (Mt 6:33) và chọn lựa những điều mà tiền không thể mua lấy được (c.13-18). Khi Thiên Chúa chỉnh sửa bạn, hãy đón nhận điều đó như một bằng chứng về tình yêu của Ngài (Dt 12:5-6). Khi bạn sử dụng của cải vật chất, bạn có xem đó như là phần thưởng do công khó của bạn làm nên, hay đó là sự cộng tác của bạn với ân sủng của Thiên Chúa ?

Cách hành xử của bạn (21-26). Hãy để mọi bộ phận trên cơ thể của bạn được điều khiển bằng sự khôn ngoan của Thiên Chúa (Rm 12:1-2). Giấc ngủ là một bài trắc nghiệm của niềm tin và sự trao phó thực sự cho Thiên Chúa (Tv 4). Cách hành xử của bạn có giúp người khác nhận ra bạn là một người có niềm tin, một con người khôn ngoan theo cách của con cái Thiên Chúa ?

Người thân cận (27-35). Nếu bạn muốn phúc lành của Thiên Chúa trên nhà bạn, hãy là một phúc lành cho những người hàng xóm của bạn. Hãy chia sẻ điều bạn có và đừng bao giờ lên những kế hoạch xấu để chống lại những người khác (Rm 12:9-21). Theo bạn, những người hàng xóm của bạn sẽ mô tả về bạn là một người như thế nào ?